‘Gated Communities’ in de Wijk zonder Scheidslijnen Amsterdam-IJburg

Woonblok met hek, Bert Haanstrakade, IJburg

Aan de overzijde van het water eindigt de Wijk zonder Scheidslijnen Amsterdam-IJburg. Het socialistische experiment, waarbij de gemeente Amsterdam kopers en migrantengezinnen in blokken dwong om samen te leven, kon er vanwege de financiële crisis van 2008 geen doorgang vinden. Vóór die tijd werd op Haveneiland-West gemengd blok na gemengd blok opgeleverd, waarvan de sociale woningbouw werd ingevuld met grote migrantengezinnen uit Amsterdam-Nieuw-West, -Noord en -Zuidoost. In die stadsdelen werden huizen gesloopt en de bewoners ervan werden naar IJburg overgeplaatst. In IJburg werd sociale woningbouw speciaal voor grote gezinnen gerealiseerd. Amsterdam was opgelucht dat de verplaatsing op gang kon komen, was in een brochure van 2003 te lezen.

Toen wij in 2008 ons huis kochten, het tweede in IJburg, was er aan de overkant van het water, de bouwstrook langs de Bert Haanstrakade, een gemengd blok gepland. Er zou een hoge, sociale flat verrijzen en er zouden koophuizen komen, waarvoor geen animo bleek te zijn. De bouwlocatie aan het IJmeer bleef jarenlang onbebouwd. Pas toen het Blok naar zelfbouw werd herontwikkeld, kwam in 2013 de verkoop weer op gang. Er verrezen vrijstaande villa’s, met tuinen aan de Polygoongracht en stadsvilla’s met zicht op het IJmeer. Ze zijn alle verschillend, groot, klein, uit witte, rode, bruine steen opgetrokken, uit hout. In de villa’s aan de gracht wonen jonge gezinnen. Het is er vrolijke wereld, in de zomer wanneer er wordt gezwommen, gevaren of gebarbecued. In de winter, als alleen ‘ons’ deel van de gracht wonderlijk genoeg met ijs bedekt is, wordt er geschaatst en gesleed. Heel anders dan in de duistere wereld van de Wijk zonder Scheidslijnen, met vandalisme, schietpartijen en andere criminaliteit.

We wandelden wel door het blok van zelfbouwhuizen. Het voelt er vrij, anders dan de koopblokken ernaast, die hoge hekken hebben. Sinds kort heeft ook het blok aan de overzijde van het water borden met Verboden Toegang voor Onbevoegden. De blokken lijken Gated Communities, zoals je die in het buitenland wel hebt. Het wachten is op een nieuw hek in de Wijk zonder Scheidslijnen IJburg.