Wij wonen aan het ‘gouden randje’ van Haveneiland-West. Aan de overzijde van de Polygoongracht verrijzen vrijstaande villa’s, zelfbouwhuizen met jonge gezinnen. Hier stopt de socialistische heilstaat IJburg. Het is er idyllisch. Op de kaart van de gemeente met de woningwaarde van koophuizen licht het geel op. Links en rechts waar het oog reikt worden koophuizen gebouwd. Op één naargeestig bruin appartement in inferieure steen, van sociale en middeldure huur na. In de socialistische traditie van de gemeente Amsterdam liggen de sociale huurappartementen direct aan het IJmeer, met het fijnste uitzicht. De rijke bewoners van de villa’s aan de overzijde van ‘onze’ gracht hebben een flinterdunne reep grenzend aan de Bert Haanstrakade voor henzelf. Hier vind je geen groepen Marokkaanse hangjongeren of uitwassen van de Wijk zonder Scheidslijnen IJburg.
Als je de wijk ingaat via de aangrenzende Diemerparklaan beland je in een gemengde achterbuurt, die al ‘Klein Molenbeek’ wordt genoemd, met schotels aan de huizen, een (radicale) moskee, probleemjongeren, Marokkaanse gezinnen, waar sociale huurhuizen worden beschoten en invallen zijn van arrestatieteams. Een wijk in verval, waar ik liever niet kom.
Toch moet je door deze wijk om bij het winkelcentrum te komen. Via de Bert Haanstrakade, langs het IJmeer, waait veelal een straffe, meedogenloze wind. Er zitten eenzame daklozen langs het grijze water van het IJmeer, die verhalen van ratten die de kade onveilig maken. De Bert Haanstrakade ondergaat momenteel een gedaantewisseling. Fraaie stenen sieren de doorgaande weg met een breed fietspad. Als het aan de gemeente ligt, wordt dit het betere deel van Haveneiland-West. De panden langs de kade liggen echter op het noordoosten: er is geen horeca, zijn geen terrassen of gezellige winkels te vinden. Er wordt alleen gewoond.
De verwachtingen van de nieuwe bewoners van IJburg zijn hoog. Zal het ‘gouden randje’ van Haveneiland-West het nog altijd zieltogende winkelcentrum van de ondergang weten te redden? Het lijkt in het sfeerloze centrum eeuwig te waaien. De Albert Heijn heeft een groot assortiment Halal-voedsel. Naast een slager, een brillenwinkel en een biologische winkel ontbeert het centrum speciaalzaken. Op het Joris Ivensplein staat een groep Marokkaanse hangjongeren. Naar verwachting zullen de chique auto’s van de kapitaalkrachtige bewoners van het eiland de wijk dan ook verlaten om elders te shoppen, in Amstelveen of Buitenveldert. Zoals ook de rijke bewoners van de Rieteiland klein, – groot en – oost dit doen. De minder kapitaalkrachtigen van de wijk zonder scheidslijnen resteren op het eiland; zij zijn voor de dagelijkse boodschappen op Winkelcentrum IJburg aangewezen.