Mijn achterneef uit Aalten en ik waren onderweg naar de nieuwe wijk Amsterdam-Houthavens, die ik graag met eigen ogen wilde zien, omdat ik er eventueel heen wilde verhuizen. Mijn achterneef, die een paar dagen bij ons op bezoek was, stopte de auto bij een woonblok verderop in de straat. Het aangrenzende Ed Pelsterpark was gevuld met jongeren. In de Surinaamse kapper zat een klant.
Snel stapte ik uit de auto, omdat ik een foto wilde nemen van een raambiljet van politie Amsterdam op de toegangsdeur van het Centrum voor Vrije Tijd (CVT), dat mijn achterneef de dag ervoor had opgemerkt. Ik liep erheen en posteerde me voor het raam; in de spiegeling zag ik het door hangjongeren geteisterde Ed Pelsterpark. Het biljet noemde de langdurige ernstige jongerenoverlast, zoals spugen, bedreigingen, aanvallen, en een 4-fasenaanpak van stadsdeel en politie. Ik maakte een foto. Terwijl ik naar de auto terugliep, zag ik hetzelfde raambiljet op het aangrenzende autistencentrum, een van de vele autistencentra, waarmee alle leegstand op het Haveneiland in de loop van de tijd leek te zijn ingevuld.
Eveneens zag ik het raambiljet van politie Amsterdam op de glazen toegangsdeur van een gemengd woonblok. Het woonblok had indertijd, vlak na de oplevering ervan, publiciteit getrokken, omdat er zich de eerste problemen als gevolg van de Wijk zonder Scheidslijnen hadden gemanifesteerd. Zoals bekrassing van auto’s van kopers door de sociale huurders, van wie allen zonder enig beleid of begeleiding vanuit de probleemwijken Amsterdam-Bijlmer en Nieuw-West naar vinexwijk Amsterdam-IJburg waren overgeplaatst. Ik begaf me naar de toegangsdeur en maakte vlug een foto van het biljet.
Ik liep weer naar de auto en was geschokt, nu ik een zo duidelijk bewijs van het mislukken van de wijk zonder scheidslijnen had gezien, notabene op een toegangsdeur van een woonblok. Wat een absolute neergang van de wijk. En ook het autistencentrum, met kwetsbare kinderen, was doelwit van de ernstige overlast van de hangjongeren.
In de auto bleek dat helaas alle foto’s waren mislukt. Op de terugweg zou ik ze opnieuw nemen. Nadat we de afslag naar de Houthavens hadden gemist, reden we onverrichterzake naar IJburg terug. Een van de volgende weken zouden we opnieuw een kijkje nemen bij de kersverse wijk, die we nu alleen van een afstand hadden gezien, goed gelegen, vlak bij het Centraal Station en de winkels, aan het IJ. Beter kon bijna niet. Wel waren de vierkantenmeterprijzen van de huizen er het dubbele van die in IJburg.
Weer op Haveneiland-West passeerden we het Ed Pelsterpark, dat nog steeds gevuld was met jongeren. Met enige tegenzin stopte mijn achterneef nu bij het probleemblok en het CVT, waar ik opnieuw foto’s zou nemen. ‘Stap jij maar uit, dan rijd ik vast naar huis’, zei hij. De grote groep jongeren in het park boezemde hem angst in. Hij had pas een nieuwe auto gekocht. Ik zei hem dat ik niet lang nodig zou hebben. Snel stapte ik uit. Niemand leek me op te merken, ook niet toen ik foto’s nam bij het bewuste probleemblok, waarnaast de kapper nog steeds bezig was met een klant. Ik zag een raam met vitrage van een van de appartementen uit de sociale huur. Ik had tijdens de ramadan bij de grote huurappartementen wel een geit horen mekkeren. Ook had een salafistisch geklede man, in een lange jurk, eens duidelijk geërgerd de open vitrage dichtgetrokken, terwijl ik langsliep.
Diezelfde week vertelde een ondernemer aan de Pampuslaan, waar achter vele etalages een kleine versie van het raambiljet prijkte, dat het er steeds grimmiger werd en niet alleen bewoners van de Pampuslaan maar het hele Haveneiland onder de ernstige jongerenoverlast, die zich met name in de avonduren voordeed, gebukt gingen. Een week eerder was ik via de Pampuslaan gereden en had drie grote jongerengroepen bij de winkels gezien; alsof het gebied door hen was overgenomen. Tweeëntwintig jaar na de oplevering van de Wijk zonder Scheidslijnen IJburg bleek dit experiment definitief mislukt.
Update 20-6: Op vrijdag 19 juni is aan de Pampuslaan een grote vechtpartij tussen de jongeren uitgebroken, waarbij twee gewonden zijn gevallen.