Als je vinexwijk Amsterdam-IJburg via de IJburglaan inrijdt, ligt rechts de goede en links de slechte buurt. ‘Ik heb gekocht aan de goede kant, niet aan de verkeerde’, is sinds jaar en dag een opmerking die niemand verbaast.
Rechts van de langgerekte IJburglaan ligt een vrijwel ongemengde wijk van koophuizen, vrijstaande villa’s en eengezinshuizen. De woningwaarde is er prima als je bedenkt dat IJburg buiten de ring ligt. Het bevat vrijwel geen corporatiewoningen; er wonen mensen in die op woonduur hebben gehuurd. Aan de rand van dit villawijkje ligt wel één sociaal woonblok; het eerste gebouw dat werd gevuld met mensen vanuit Amsterdam Zuidoost, waar in het kader van de herhuisvesting flats werden gesloopt.
Links van de IJburglaan is het een ander verhaal. Op dit eiland werd een sociaal experiment uitgevoerd van duistere woonblokken, die een mix vormen van sociale huur en koop. Het bevat grotendeels corporatiewoningen, waarvan de sociale huur voornamelijk met huurders uit Amsterdam Nieuw-West werd gevuld. De woningwaarde is vergelijkbaar met wijken buiten de ring zoals de achterstandswijken Zuidoost en Nieuw-West. Er is een moskee gehuisvest.
Al snel ontstonden op dit eiland, Haveneiland-West, binnen de huizenblokken, in de straten en parken spanningen. De mensen aan de goede kant van de IJburglaan zagen deze ontwikkelingen met lede ogen aan. Als snel werd er gesproken van ‘wij’ en ‘zij’. Ze voelden zich verheven boven ons, het gepeupel van de verkeerde zijde van de IJburglaan. Iets wat overigens nog steeds het geval is.
Bij voorkeur doen de mensen van de goede kant van IJburg de boodschappen elders, in Amsterdam of Amstelveen, en niet in het recent verbouwde winkelcentrum. Wel doen de bakfietsmoeders van de goede zijde op zaterdag de markt op het Joris Ivensplein aan om even erna de IJburglaan weer over te steken, terug naar hun veilige huizen en straten, die niet door Marokkaanse jongeren worden geteisterd.
De pas geopende Action wordt door deze importmoeders gemeden. Op fora wordt geklaagd: ‘Ik hoop dat deze toko snel vertrokken is! Past niet bij IJburgpubliek! Plastic afval uit China hier naartoe halen, en wij moeten het weer vernietigen!’ en ‘Wat een rotzooi, zonde! Buurt wordt er niet beter van! Wie bedenkt dit? Turkse zaak met fantastische kruiden enz. Pampuslaan is ook vertrokken! Ik zou liever Marqt hier zien. Mooie Bio-supermarkt …’ (Bron: Facebook Amsterdam-IJburg ) Ze hebben hun eigen nieuwszender, IJburg TV, die de ‘successen’ van IJburg meldt, die er overigens niet zijn. Het pas geopende winkelcentrum werd immers al snel door probleemjongeren geteisterd, evenals het nieuwe IJburg College, dat binnen de kortste keren afgleed naar een ellendeschool, die onvoldoende scoort. De ‘hippe’ Turkse super aan de Pampuslaan ging failliet en de Turkse eigenaar verdween met de noorderzon met achterlating van een door muizen geteisterd leeg pand en een huurschuld van drie maanden. Ook het sociale experiment, een bedenksel van de gemeente Amsterdam, flopte. Er ontstond een ‘zwarte’ school en een ‘witte’ vlucht. IJburg prijkt inmiddels in de Top 10 van de wijken met de meeste jeugdige verdachten, tezamen met buurten in Amsterdam Zuidoost en NIeuw-West. Op Haveneiland-Oost is het veiligheidsgevoel verdampt.
Syrische statushouders zul je niet vinden in de straten aan de goede kant van de IJburglaan. Wel vind je ze binnenkort aan de verkeerde kant van de IJburglaan. De kloof tussen beide kanten van de IJburglaan is exemplarisch voor de kloof van hen die binnen of buiten de ring Amsterdam wonen, en deze zal de komende tijd alleen maar toenemen.